Skip to main content

Jak sprawnie zarządzać energią wytwarzaną przez prosumentów?

By 24 września, 202113 grudnia, 2021Badania i Rozwój
OZE prosumenci

Transformacja energetyczna w Polsce trwa! Według raportu Instytut Energetyki Odnawialnej (IEO) ostatnie dwa lata były przełomowe dla rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce. Znaleźliśmy się w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o przyrost mocy energii pochodzącej z OZE, a rynek wytwórców zdecydowanie zdominowali prosumenci indywidualni – ta nowa energetyczna rzeczywistość niesie ze sobą nowe wyzwania – jakie i czy mamy rozwiązania, które pomogą się z nimi zmierzyć?

  • Moc zainstalowana w fotowoltaice w Polsce na koniec 2020 roku wynosiła 3935,74 MW (dane Polskich Sieci Elektroenergetycznych – PSE). Oznacza to wzrost o 2 463 MW (ponad 260%!) w stosunku do roku poprzedniego (2019).
  • Według danych Agencji Rynku Energii, pod koniec lipca 2021 moc ta wynosiła już 4197,9 MW
  • W Polsce jest obecnie ponad 630 000 prosumentów energii odnawialnej, 99% stanowią właściciele instalacji fotowoltaicznych – przede wszystkim mikroinstalacji o mocy od 5 do 50 kW.
  • Według danych ARE z lipca 2021 moc energii wyprodukowanej z instalacji prosumenckich niemal trzykrotnie przewyższa tę z dużych, komercyjnych instalacji fotowoltaicznych.
  • Prognozowanie i zarządzanie dużym wolumenem energii, pochodzącej z rozproszonych instalacji prosumenckich stanowi duże wyzwanie dla operatorów.
  • Platforma 4RES stworzona przez Globemę służy do tworzenia precyzyjnych prognoz produkcji energii ze źródeł odnawialnych.
  • Prognozy są tworzone na podstawie algorytmów i krótkoterminowych prognoz pogody dostarczanych przez Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW.
  • Platforma 4RES umożliwia zarządzanie prognozami z wielu rozproszonych źródeł energii z poziomu jednego narzędzia, w ramach wirtualnej elektrowni (VPP).

Odchodzenie od gospodarki opartej na węglu, dywersyfikowanie źródeł energii oraz przechodzenie na energię ze źródeł odnawialnych to działania wpisujące się w Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) oraz Politykę Energetyczną Polski, a także realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ i szerszy plan walki ze zmianami klimatu oraz zanieczyszczeniem powietrza.

Choć, jak wynika z danych Agencji Rynku Energii (ARE) oraz raportu IEO, cały czas na pierwszym miejscu wśród odnawialnych źródeł energii znajduje się energia z wiatru na lądzie (49% mocy OZE), w ostatnich dwóch latach sektor energii odnawialnych bił rekordy pod względem przyrostu mocy energii z instalacji fotowoltaicznych.

Według danych ARE moc zainstalowana w fotowoltaice na koniec 2020 roku wynosiła 3960 MW, co oznacza wzrost o 2 431 MW (niemal 260%!) w stosunku do roku poprzedniego. Według tego samego źródła, pod koniec lipca 2021 moc zainstalowana w fotowoltaice wynosiła już 5626,4 MW. Jest to wzrost o kolejne 1666 MW w pierwszej połowie 2021 roku!

Tym samy Polska znalazła się w czołówce krajów europejskich pod kątem przyrostu mocy energii z elektrowni fotowoltaicznych. Prześcignęły nas pod tym względem tylko 3 kraje – Niemcy, Hiszpania i Holandia.

W Polsce jest obecnie ponad 630 000 prosumentów – to niemal 75% rynku PV.

Energia pochodząca ze słońca dobrze przyjęła się w Polsce, a dachy przykryte panelami fotowoltaicznymi na stałe wpisały się w polski krajobraz. Stało się tak przede wszystkim dzięki dofinansowaniu fotowoltaiki w indywidualnych gospodarstwach domowych. To właśnie za sprawą rządowych programów takich jak Mój Prąd czy Czyste Powietrze energetykę słoneczną zdominowali prosumenci – czyli, według definicji, podmioty, które jednocześnie konsumują i wytwarzają prąd na swoje potrzeby (a nadwyżki sprzedają). Przeważają tu prosumenci indywidualni, ale coraz ważniejszą rolę zaczynają odgrywać prosumenci biznesowi.

W Polsce jest obecnie ponad 600 000 prosumentów energii odnawialnej (wg danych Agencji Rynku Energii stan na koniec lipca 2021 to 631 443), z czego zdecydowaną większość – 99% stanowią właściciele instalacji fotowoltaicznych – przede wszystkim mikroinstalacji o mocy od 5 do 50 kW.

OZE globema

Łącznie moc zainstalowana wśród prosumentów to 4179,9 MW – w stosunku do 1446,5 MW mocy instalacji fotowoltaicznych dużych dostawców komercyjnych, co oznacza, że kumulatywnie moc instalacji prosumenckich niemal 3-krotnie przewyższa moc innych instalacji fotowoltaicznych. W żadnym wypadku nie możemy mówić tu o zjawisku marginalnym – wręcz przeciwnie to zdecydowana większość, która nie może zostać pominięta w procesie zarządzania energią.

Prosumenci zdominowali rynek energii ze źródeł fotowoltaicznych – co to oznacza w praktyce?

W roku 2020 moc energii wyprodukowanej z instalacji prosumenckich trzykrotnie przewyższała tę z dużych, komercyjnych instalacji fotowoltaicznych. Obecnie prosumenci są więc kluczową grupą producentów energii ze słońca.

Produkcja energii ze źródeł odnawialnych, a szczególnie ze słońca, jest ściśle uzależniona od warunków atmosferycznych i środowiskowych m.in. od stopnia zachmurzenia, liczby godzin słonecznych, czy temperatury (wbrew intuicji panele fotowoltaiczne działają najbardziej wydajnie do osiągnięcia pewnego pułapu temperatury, a po jego przekroczeniu ich wydajność stopniowo spada). Ilość energii wyprodukowana każdego dnia jest więc zmienna.

Aby wyjść naprzeciw tym nowym realiom, w którym rynek zdominowany jest przez licznych rozproszonych dostawców energii, specjaliści z Globemy rozszerzyli serwis prognoz energii ze źródeł fotowoltaicznych PrognOZEr właśnie o prognozy produkcji energii pochodzącej od prosumentów. Możesz tam sprawdzić aktualną prognozę produkcji energii z wiatru i słońca dla Polski

PrognOZEr pozwala też prześledzić moc zainstalowanych źródeł wytwarzana energii z podziałem na województwa i powiaty oraz zapoznać się z rozmieszczeniem instalacji OZE na mapie Polski.
Prognozy produkcji są przygotowywane na stworzonej przez Globemę platformie 4RES na podstawie algorytmów oraz precyzyjnych, krótkoterminowych prognoz pogody dostarczanych przez Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW (ICM). Informacji o źródłach energii dostarcza Urząd Regulacji Energetyki (URE).

Każdy wytwórca lub operator handlowy działający w jego imieniu jest zobowiązany zadeklarować ilość wyprodukowanej energii, która następnie zostanie wprowadzona do sieci elektroenergetycznej – w tym celu tworzone są prognozy energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych. Im bardziej precyzyjna taka prognoza, tym mniejsze straty finansowe producenta i tym lepsze zarządzanie wprowadzaną do obiegu energią.

Ze względu na wysoką precyzję, prognozy tworzone z pomocą 4RES minimalizują straty wynikające z różnic pomiędzy zadeklarowaną, a faktycznie wytworzoną ilością energii.

prognozowanie OZE

Co istotne z punktu widzenia agregatorów, którzy stoją przed wyzwaniem zarządzania energią wprowadzaną do sieci przez prosumentów – a więc energią pochodzącą z bardzo licznych, rozproszonych źródeł o niskiej mocy, stworzona przez Globemę platforma 4RES daje możliwość połączenia wielu elektrowni w ramach wirtualnej elektrowni (VPP), tworzenia prognoz dla wielu małych i rozproszonych jednostek i zarządzania nimi z poziomu jednego narzędzia.

Dowiedz się więcej

Zarządzanie wieloma rozproszonymi  źródłami energii to wyzwanie z którym musisz się mierzyć na co dzień ? Szukasz odpowiedniego narzędzia, które Ci to ułatwi? Umów się z naszymi ekspertami na indywidualną konsultację w sprawie 4RES!